18 augustus 2020
Nemen we Joanna als fictief voorbeeld. Ze is al ver in de 80 en woont in een verpleeghuis. Joanna lijdt aan dementie en heeft ook lichamelijke klachten. Zoals dat vervelende wondje dat maar niet wil genezen. Het verpleeghuis waar ze woont heeft geen eigen wondverpleegkundige, laat staan een eigen dermatoloog.
In deze situatie kunnen smart glasses – slimme brillen – uitkomst bieden. Met de eigen vertrouwde zorgmedewerker als tussenpersoon kan Joanna op afstand zorg krijgen van een specialist. In de bril zit een camera waardoor een specialist meekijkt. De wondverpleegkundige kan de zorgmedewerker via de slimme bril direct instructies geven. Doordat de camera op de bril zit, houdt de medewerker de handen vrij.
De voordelen zijn enorm. Joanna hoeft niet te wachten tot een specialist tijd heeft om bij haar langs te komen. Het verpleeghuis hoeft geen vervoer naar het ziekenhuis te regelen. Joanna wordt een ziekenhuisbezoek met alle stress en onrust bespaard.
De bril ‘herkent’ de patiënt
De slimme brillen zijn het eerste tastbare resultaat van technologische vernieuwing vanuit het project Thuis in het Zeeuws Verpleeghuis. In de Zeeuwse zorginstellingen zijn vijftien smart glasses aangeschaft. De eerste is deze maand bij Zorggroep Ter Weel in Goes in gebruik genomen. Daar kijkt de specialist ouderengeneeskunde via de slimme bril mee met de medewerker van het verpleegkundig interventieteam. De verpleegkundige kan zo sneller de noodzakelijke zorg inzetten voor de cliënt. Smart glasses zijn meer dan een camera. Ze kunnen bijvoorbeeld helpen bij het verstrekken van medicatie. De bril ‘herkent’ de cliënt en projecteert op het glas de voorgeschreven medicatie. Als die is verstrekt, vinkt de medewerker het af. Vergissingen met het geven van medicijnen kunnen zo sterk worden beperkt.
André Walhout is projectleider ‘Anders werken met technologie’ voor de Zeeuwse instellingen: ,,De tijd van een pilot hier en een project daar is voorbij. We moeten echt samen stappen zetten in duurzame innovatie. Daarbij ligt de focus op arbeidsbesparing en kwaliteitsverbetering. We gaan op zoek naar bewezen technieken die in het land beschikbaar zijn en die we hier in Zeeland samen kunnen toepassen.” Walhout werkt voor Viazorg, de netwerkorganisatie voor Zeeuwse zorginstellingen.
Samen investeringen doen
,,Zo doen we ervaring op binnen verschillende organisaties en kunnen we leren van elkaar”, vult Coby Traas aan. Zij is bestuurder van Zorggroep Ter Weel in Goes en voorzitter van het Netwerk Zorg in Zeeland. ,,Niet iedere organisatie in Zeeland hoeft zelf het wiel uit te vinden. Investeringen kunnen gezamenlijk gedaan worden. Ook buiten Zeeland zoeken we samenwerking met organisaties die hier al ervaring mee hebben, zoals met tanteLouise uit West-Brabant.”
Deze tante is dus geen gezellige Brabantse kroegbazin, maar een West-Brabantse zorginstelling met een kleine twintig locaties in de gemeenten Bergen op Zoom, Woensdrecht en Steenbergen. Deze instelling is een voorloper op het gebied van technologische vernieuwingen in de verpleeghuiszorg.
,,Bij tanteLouise is de toekomst van de ouderenzorg allang begonnen”, zegt Jan-Kees van Wijnen, directeur Zorg en Behandeling. ,,We zijn voortdurend op zoek naar dingen die er nog niet zijn. Dat kunnen eenvoudige aanpassingen van werkprocessen zijn, maar ook de ontwikkeling van baanbrekende zorgtechnologie.” Bij alle vernieuwingen is het belangrijkste doel het verbeteren van de kwaliteit van zorg, aldus Van Wijnen. ,,Daarnaast moet de innovatie het werk van de zorgprofessionals vergemakkelijken en verlichten. Met andere woorden: het moet een tijdwinst opleveren en helpen om de zorgkosten beheersbaar te houden. Mooi voorbeeld is de heupairbag: het voorkomen van een heupfractuur bespaart de cliënt veel leed en ongemak. Maar het bespaart ook een kostbare operatie, een dure revalidatie en zo’n tweehonderd uur extra zorg in het verpleeg- of verzorgingshuis.”
Focus op beeldverbindingen
In het dunbevolkte Zeeland ligt de focus op het bieden van zorg met gebruik van beeldverbindingen. Traas: ,,Werken met smart glasses kan het werken op afstand van artsen en verpleegkundigen zoveel efficiënter maken. Zeker omdat we hier in de ouderenzorg personele inzet tekort komen.”
De techniek stelt de instellingen in staat specialistische zorg te bundelen. Er wordt gewerkt aan de opzet van een Zeeuwse zorgcentrale van waaruit bijvoorbeeld de specialisten ouderengeneeskunde werken. Door op afstand mee te kijken, kunnen ze de medewerkers in de verpleeghuizen en daarmee de cliënten helpen. Bundeling van specialistische kennis maakt het mogelijk om 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar te zijn.
Ook voor ouderen buiten de verpleeghuizen heeft dit voordelen: ,,Beeldzorgtechnologie kan zeker thuiswonende ouderen ondersteunen met vragen over medicatie, hulp thuis of behoefte aan contact.” Er is een financiële prikkel om vaart te maken met de samenwerking, zegt Traas: ,,Het zorgkantoor stelt tot en met 2021 geld beschikbaar, om samen projecten uit te werken die partijen afzonderlijk niet of onvoldoende van de grond krijgen. Als volgend jaar deze extra middelen vanuit het zorgkantoor stoppen, moeten we in Zeeland zover zijn dat we deze samenwerking structureel vorm kunnen geven, zodat we alle uitdagingen op het gebied van de toekomst van de ouderenzorg in Zeeland gezamenlijk op kunnen pakken. In een provincie die zo dunbevolkt is en we een dubbele vergrijzing hebben, kunnen we dit niet ieder voor zich oplossen. Samen staan we sterker.”
De tien Zeeuwse instellingen voor ouderenzorg hebben de krachten gebundeld. ‘Thuis in het Zeeuws Verpleeghuis’ heet het project dat Allévo, Cedrah, Eilandzorg Schouwen-Duiveland, Ouderenzorg Noord-Beveland, Schutse Zorg Tholen, SVRZ, ZorggroepTer Weel, WVO Zorg, ZorgSaam en Zorgstroom zijn gestart. Viazorg, de netwerkorganisatie voor zorg en welzijn in Zeeland, coördineert het project in Zeeland. Viazorg werkt hierin samen met de West-Brabantse instelling tanteLouise, die landelijk en internationaal pionier is bij het toepassen van vernieuwende technieken in de zorg.
Bekijk het artikel in de PZC. Meer informatie over Thuis in het Zeeuws Verpleeghuis